เกี่ยวกับจังหวัด

จังหวัดสมุทรปราการ หรือเรียกโดยทั่วไปว่า "เมืองปากน้ำ" เป็นเมืองหน้าด่านทางทะเลที่สำคัญในอดีต หมายถึงกำแพงชายทะเลหรือกำแพงริมทะเล สร้างขึ้นสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีในสมัยของพระเจ้าทรงธรรม เดิมตั้งอยู่ใกล้คลองบางปลากดทางฝั่งขวาของแม่น้ำเจ้าพระยาต่อมาในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้นพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเมืองสมุทรปราการเป็นเมืองใหม่ที่บริเวณเจ้าพระยา คือ ตำบลปากน้ำในปัจจุบัน อยู่ระหว่างคลองปากน้ำกับคลองมหาวงศ์ อันเนื่องจากทรงเล็งเห็นว่าที่ตั้งเมืองสมุทรปราการยังไม่มั่นคงพอที่จะตั้งรับต่อสู้กับข้าศึกได้ และได้ทำพิธีฝังหลักเมืองเมื่อวันอาทิตย์ เดือน 4 ขึ้น 7 ค่ำ พ.ศ. 2365 บริเวณที่ฝังหลักเมืองชาวบ้านเรียกว่า "ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง" เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์แห่งหนึ่งของชาวสมุทรปราการมาจนถึงปัจจุบันนี้ ต่อมาในปี พ.ศ. 2475 จังหวัดพระประแดงถูกยุบและให้มารวมขึ้นอยู่กับจังหวัดสมุทรปราการ ดังนั้นจังหวัดพระประแดงจึงคงสภาพเป็นเพียงอำเภอพระประแดงที่ตั้งอยู่ใกล้ปากแม่น้ำเจ้าพระยา ต่อมาในปี พ.ศ. 2485 จังหวัดสมุทรปราการถูกยุบไปรวมกับจังหวัดพระนคร จนถึงปี พ.ศ. 2489 รัฐบาลได้มีพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งจังหวัดสมุทรปราการขึ้นมาใหม่อีกครั้ง และดำรงฐานะเป็นจังหวัดสมุทรปราการมาจนถึงทุกวันนี้  จังหวัดสมุทรปราการเป็นจังหวัดที่มีป้อมปราการมากมายที่สร้างขึ้นเพื่อป้องกันการรุกรานของข้าศึกตั้งอยู่ทั้งสองฟากฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาดังต่อไปนี้ คือ

1. ป้อมประโคนชัย
2. ป้อมนารายณ์ปราบศึก
3. ป้อมปราการ
4. ป้อมกายสิทธิ์
5. ป้อมผีเสื้อสมุทร
6. ป้อมตรีเพชร
7. ป้อมคงกระพัน
8. ป้อมเสือซ่อนเล็บ
9. ป้อมพระจุลจอมเกล้า

ปัจจุบันนี้ป้อมปราการในจังหวัดสมุทรปราการเหลืออยู่เพียง  2 ป้อม เท่านั้น คือ ป้อมผีเสื้อสมุทร  และป้อมพระจุลจอมเกล้า

          จังหวัดสมุทรปราการตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา โดยอยู่ตอนปลายสุดของแม่น้ำเจ้าพระยาและเหนืออ่าวไทย ระหว่างเส้นรุ้งที่ 13 - 14 องศาเหนือ และเส้นแวงที่ 100 - 101 องศาตะวันออก มีเนื้อที่ประมาณ 1,004.092 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 627,557.50 ไร่ อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ เป็นระยะทางประมาณ 30 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ดังนี้

- ทิศเหนือ ติดต่อกับ กรุงเทพมหานคร 
- ทิศใต้ ติดต่อกับ อ่าวไทย 
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับ จังหวัดฉะเชิงเทรา 
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับ กรุงเทพมหานคร

ตราประจำจังหวัดสมุทรปราการ

  พระเจดีย์  หมายถึง  พระสมุทรเจดีย์ที่สร้างอยู่กลางแม่น้ำ ภายในเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และพระไตรปิฎก

  พระอุโบสถ หมายถึง พระอุโบสถที่ประดิษฐานพระพุทธรูปยืนปางห้ามสมุทร (พระมงคลชัยวัฒน์) 

ต้นไม้/ดอกไม้ประจำจังหวัดสมุทรปราการ

                                                   ต้นโพทะเล                    ดอกดาวเรือง 

วิสัยทัศน์

คำขวัญประจำจังหวัด

การปกครอง

จังหวัดสมุทรปราการแบ่งการปกครองส่วนภูมิภาค แบ่งออกเป็น 6 อำเภอ ประกอบไปด้วย

1. อำเภอเมืองสมุทรปราการ
2. อำเภอบางบ่อ
3. อำเภอบางพลี
4. อำเภอพระประแดง
5. อำเภอพระสมุทรเจดีย์
6. อำเภอบางเสาธง

  ใน 6 อำเภอ แบ่งออกเป็น 50 ตำบล 405 หมู่บ้าน

การบริหารราชการส่วนท้องถิ่น

          พื้นที่จังหวัดสมุทรปราการประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 49 แห่ง ประกอบด้วยการบริหารราชการส่วนท้องถิ่น โดยมี 1 องค์การบริหารส่วนจังหวัด เทศบาลนคร 1 แห่ง เทศบาลเมือง 4 แห่ง เทศบาลตำบล 13 แห่ง และองค์การบริหารส่วนตำบล 30 แห่ง จำแนกได้ดังนี้

• อำเภอเมืองสมุทรปราการ
  • เทศบาล 7 แห่ง : เทศบาลนครสมุทรปราการ เทศบาลเมืองปากน้ำสมุทรปราการ เทศบาลตำบลสำโรงเหนือ เทศบาลตำบลบางปู เทศบาลตำบลแพรกษา เทศบาลตำบลด่านสำโรง และเทศบาลตำบลบางเมือง
  • อบต. 4 แห่ง : แพรกษา บางด้วน บางโปรง เทพารักษ์ และแพรกษาใหม่
• อำเภอบางบ่อ
  • เทศบาล 4 แห่ง : เทศบาลตำบลบางบ่อ เทศบาลตำบลคลองสวน เทศบาลตำบลคลองด่าน และเทศบาลตำบลบางพลีน้อย
  • อบต. 7 แห่ง : บางเพรียง บ้านระกาศ คลองด่าน บางบ่อ คลองนิยมยาตรา คลองสวน และเปร็ง
• อำเภอบางพลี
  • เทศบาล 1 แห่ง : เทศบาลตำบลบางพลี
  • อบต. 6 แห่ง : บางพลีใหญ่ บางแก้ว บางโฉลง บางปลา ราชาเทวะ และหนองปรือ
• อำเภอพระประแดง
  • เทศบาล 3 แห่ง : เทศบาลเมืองพระประแดง เทศบาลเมืองลัดหลวง และเทศบาลเมืองปู่เจ้าสมิงพราย
  • อบต. 6 แห่ง : ทรงคนอง บางกระสอบ บางยอ บางน้ำผึ้ง บางกะเจ้า และบางกอบัว
• อำเภอพระสมุทรเจดีย์
  • เทศบาล 2 แห่ง : เทศบาลตำบลพระสมุทรเจดีย์และเทศบาลตำบลแหลมฟ้าผ่า
  • อบต. 4 แห่ง : บ้านคลองสวน ในคลองบางปลากด แหลมฟ้าผ่า และนาเกลือ
• อำเภอบางเสาธง
  • เทศบาล 1 แห่ง : เทศบาลตำบลบางเสาธง
  • อบต. 3 แห่ง : บางเสาธง ศีรษะจรเข้น้อย และศีรษะจรเข้ใหญ่

ข้อมูลเทศบาลในจังหวัดสมุทรปราการ

จำนวนประชากร

          จังหวัดสมุทรปราการ มีประชากรเป็นอันดับ 2 ของภาค รองจากกรุงเทพฯ ทั้งนี้ ด้วยเหตุที่เป็นจังหวัดรองรับการขยายตัวจากกรุงเทพฯ ทั้งในด้านการผลิต คือ อุตสาหกรรม และการกระจายตัวของประชากร ทำให้สมุทรปราการมีประชากรย้ายถิ่นจากที่อื่นมาในจังหวัดเป็นจำนวนมาก ซึ่งมีทั้งประชากรที่เคลื่อนย้ายเข้ามาโดยแจ้งย้ายที่อยู่อย่างถูกต้อง และไม่ย้ายทะเบียนราษฎร์เข้ามาก็มี ทำให้ประชากรที่มีอยู่จริงสูงกว่าจำนวนประชากรในทะเบียนราษฎร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่อยู่ในวัยทำงาน กลุ่มอายุ 20-29 ปี จะมีรายชื่ออยู่ในทะเบียนราษฎร์ต่ำกว่ากลุ่มอื่น

ข้อมูล ณ เดือนมิถุนายน 2554 มีประชากรตามทะเบียนราษฎร์ทั้งสิ้น  1,192,033  คน

แยกเป็นชาย 574,770 คน หญิง 617,263 คน จำนวนประชากรแฝงประมาณเกือบ 1 เท่าของประชากรตามทะเบียนราษฎร์     

ที่มา:  ที่ทำการปกครองจังหวัดสมุทรปราการ ข้อมูล ณ วันที่ 30 มิถุนายน 2554

สภาพภูมิประเทศ

          ลักษณะภูมิประเทศส่วนใหญ่พื้นที่เป็นที่ราบลุ่ม มีแม่น้ำเจ้าพระยาไหลผ่านกลาง แยกพื้นที่ออกเป็นด้านตะวันตกและด้านตะวันออกและมีลำคลองหลายสาย ซึ่งมีความสำคัญในด้านการชลประทานเพื่อการเกษตร และใช้เป็นเส้นทางคมนาคมขนส่งทางน้ำด้วยโดยทั่วไปแล้วลักษณะภูมิประเทศของจังหวัด สามารถแบ่งพื้นที่ออกได้เป็น 3 ส่วน คือ

-   บริเวณแม่น้ำเจ้าพระยาทั้งสองฝั่ง ซึ่งเป็นที่ราบลุ่มทั้งหมดเหมาะสำหรับการทำนาและทำสวน

-   บริเวณตอนใต้ใกล้ชายฝั่งทะเล น้ำทะเลท่วมถึงและพื้นดินจะเค็มจัดในฤดูแล้ง โดยมากจะเป็นที่ราบลุ่ม เหมาะแก่การทำป่าจากและป่าฟืน

-   บริเวณที่ราบกว้างใหญ่ทางตอนเหนือและตะวันออก ซึ่งจะเป็นที่ราบลุ่มติดต่อกันตลอด มีคลองชลประทานหลายแห่ง เหมาะแก่การทำนา

การเดินทาง

การเดินทางรถยนต์

          สามารถใช้เส้นทางถนนสุขุมวิท (สายเก่า) และเส้นทางหลวงหมายเลข 303 ระยะทางประมาณ 19 กิโลเมตร เข้าสู่ตัวเมืองจังหวัดสมุทรปราการ

รถโดยสารประจำทางปรับอากาศ (ขสมก.) 
             

      ปอ.507 (ปากน้ำ-ขนส่งสายใต้)
                ปอ.508 (ปากน้ำ-ท่าราชวรดิษฐ์)
                ปอ.511 (ปากน้ำ-ขนส่งสายใต้)
                ปอ.510 (รังสิต-ปู่เจ้าสมิงพราย)
                ปอ.23 (สำโรง-ทางด่วน-เทเวศน์)
                ปอ.25 (ปากน้ำ-ท่าช้าง)
                ปอ.102 (ปากน้ำ-ช่องนนทรี)
                ปอ.545 (นนทบุรี-สำโรง)
                ปอ.129 (สำโรง-บางเขน)
                ปอ.142 (ปากน้ำ-การเคหะธนบุรี)
                ปอ.145 (ปากน้ำ-สวนจตุจักร)
                ปอ.536 (ฟาร์มจระเข้-หมอชิตใหม่) 
                ปอ.20 (ป้อมพระจุลฯ-ท่าน้ำดินแดง)

รถโดยสารประจำทางธรรมดา

      สาย 2 (สำโรง-ปากคลองตลาด)
                 สาย 6 (พระประแดง-บางลำภู)  
                 สาย 23 (สำโรง-เทเวศร์)
                 สาย 25 (ปากน้ำ-ท่าช้าง)
                 สาย 45 (สำโรง-สี่พระยา)
                 สาย 82 (พระประแดง-สนามหลวง)
                 สาย 116 (สำโรง-สาทร) 
                 สาย 129 (บางเขน-สำโรง) 
                 สาย 145 (สวนจตุจักร-ปากน้ำ)

รถร่วมบริการของเอกชน

ที่พักและโรงแรม